Jednym z priorytetów działań Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jest ochrona dziedzictwa kulturowego, znajdującego się pod jego opieką m.in. na Ostrowie Lednickim, w Dziekanowicach, Gieczu i Grzybowie. Konsekwencją tychże działań jest naukowe opracowywanie źródeł archeologicznych pozyskanych podczas prac wykopaliskowych oraz upowszechnianie wyników przeprowadzonych badań w środowisku naukowym oraz w formie popularnonaukowej.
Projekt zrealizowany
W 2021 zakończono realizację 2-letniego projektu, dofinansowanego ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, w programie Ochrona Zabytków Archeologicznych pt. Giecz, stan. 4. Opracowanie i publikacja materiałów archeologicznych z wczesnośredniowiecznego cmentarzyska. Operatorem tego programu jest Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Główną potrzebą przygotowania i realizacji projektu był fakt, że materiały źródłowe, zgromadzone w toku ratowniczych prac wykopaliskowych na cmentarzysku już od ponad dziesięciu lat zalegały w magazynach. Te materiały empiryczne o bardzo dużej wartości poznawczej, pochodzące z stanowiska archeologicznego o znacznej wartości historycznej, pozostawały nieopracowane i niedostępne środowisku naukowemu, dotychczas znane były jedynie z nielicznych publikacji oraz wystaw.
Wyniki analiz publikowane są w...
naukowej serii wydawniczej Muzeum Biblioteka Studiów Lednickich Seria B1 Fontes, wydawanej od 2010 r. Przeprowadzenie wszechstronnych badań z wykorzystaniem nowoczesnych, specjalistycznych metod badawczych oraz publikacje ich wyników jest możliwe dzięki projektom badawczym pracowników naukowych Muzeum, które sfinansowane zostały przez Ministerstwo.
W ramach tych działań wykonano i opublikowano m.in. analizy gieckich zbiorów numizmatycznych:
- Monety z kościoła św. Mikołaja w Gieczu, autorstwa Borysa Paszkiewicza,
- Monety ze stanowiska 4 w Gieczu, pod redakcją Teresy Krysztofiak i Andrzeja M. Wyrwy.
Badania archeologiczne gieckiego cmentarzyska
Publikacja Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Gieczu (stanowisko 4), red. E. Indycka (Biblioteka Studiów Lednickich, seria B1, FONTES tom 10, Lednica 2021), zawiera prezentację wyników zrealizowanych w projekcie badań.
Pierwsze rozdziały (1-4) autorstwa mgr Elżbiety Indyckiej zawierają omówienie cmentarzyska w kontekście zespołu osadniczego i znajdujących się w jego obrębie miejsc, gdzie we wczesnym średniowieczu grzebano zmarłych oraz analizę archeologicznych materiałów źródłowych, które pozyskano z tego cmentarzyska, w tym artefaktów pochodzących z grobów. Rozdział 5 zawiera podsumowanie analizy archeologicznej badanego cmentarzyska na tle innych cmentarzysk tego typu w Polsce wraz z odniesieniem wyników analiz do źródeł kościelnych, szczególnie tych, które zawierają informacje na temat norm chrześcijańskiego obrzędu pogrzebowego. W rozdziale 6 podjęto próbę interpretacji społecznej populacji gieczan od około 2. połowy X do XIII w.
źródło: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Autorem rozdziału 7, który jest poświęcony chronologii cmentarzyska i grobów – badaniom 14C AMS wybranych szczątków kostnych wraz z ich statystyką bayesowską jest prof. dr hab. inż. Tomasz Goslar (Poznańskie Laboratorium Radiowęglowe). Interpretację archeologiczną analizy bayesowskiej przedstawił następnie Arkadiusz Marciniak (rozdz. 8). Całość kończy syntetyczne podsumowanie badań autorstwa Elżbiety Indyckiej.
Warto dodać, że przedstawiona publikacja jest kolejnym opracowaniem, odnoszącym się problematyki wczesnośredniowiecznych cmentarzysk, wydanym przez Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy (w serii FONTES). W roku 2016 wydano publikację Nummus bonum fragile est. Groby z monetami wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach (red J. Wrzesiński), a w 2019 - Groby z biżuterią wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach (red. J. Wrzesiński).
źródło: lednicamuzeum.pl