Młodszy syn Władysława Wygnańca. Jego przydomek związany jest prawdopodobnie z chorobą nóg, być może odziedziczoną po pradziadku Władysławie Hermanie. W młodości przebywał wraz z rodziną na wygnaniu w Niemczech, gdzie kształcił się w szkole klasztornej. Po śmierci ojca, w wyniku interwencji cesarza, powrócił wraz ze starszym bratem Bolesławem Wysokim na Śląsk – dzielnicę ich ojca – nad którą, w ciągu kilku lat uzyskali całkowitą kontrolę. Śląsk stał się księstwem udzielnym, niezależnym od władzy princepsa Bolesława Kędzierzawego. Po kilku latach, niezadowolony ze współrządów Mieszko wszedł w otwarty konflikt z bratem i wywalczył sobie własne dziedziczne księstwo, które w następnych latach powiększył. Doprowadził w ten sposób do podziału Śląska na Górny i Dolny. Mieszko był ambitny, inteligentny, umiejętnie wybierał sojuszników. Bił własną monetę i dokonywał fundacji klasztorów. Zwieńczeniem jego ambicji było zastąpienie Leszka Białego na tronie krakowskim, co nastąpiło dzięki bulli papieża przywracającej zasadę senioratu. Za jej wydaniem stały zapewne starania dwóch najstarszych książąt piastowskich: Plątonogiego i Laskonogiego – drugiego co do starszeństwa, mającego nadzieję na szybki zgon starszego krewniaka. Plątonogi rzeczywiście zmarł po kilku miesiącach rządów, lecz do Krakowa, dzięki poparciu kościoła, wrócił Leszek Biały.